TEMA BROJA
Oliver Klajn
Piramide - tajne i otkrića / Građevine u jugoistočnoj Aziji
Velelepne tvorevine minulih careva
U provinciji Šensi, u severnoj Kini, na prostoru od desetak kvadratnih kilometara nalazi se četrdesetka piramidalnih objekata, a na širem području oko prestonog grada provincije Šensi, Siana taj broj je još veći. Sian je jedna od četiri drevne prestonice Kine a slavan je i po veličanstvenoj vojsci od terakote koja je u tom kraju otkrivena pre pola veka. Ukupno, ima stotinak piramidalnih humki, uglavnom u ravnici Ćin Čuan.
Maoling piramidalni mauzolej |
Dugo se pričalo o Velikoj beloj piramidi u Kini. U tim pričama se preterivalo kada je reč o njenim dimenzijama i neverovatnom izgledu. Čak se išlo dotle da se tvrdilo da sve ostale piramide na svetu nisu ni bleda kopija te piramide. Uprkos preuveličavanjima i ulepšavanjima, ova legenda nije bez osnove... Tokom Drugog svetskog rata, američki vojni pilot Džejms Gausman, dok je leteo nad Indijom i Kinom, primetio je teškoće u radu motora. To ga je primoralo da se spusti na manju visinu i, u jednoj kineskoj dolini, ugledao piramidu svetle bele boje. Na vrhu je bilo nešto poput dragulja. Sam pilot je izneo pretpostavku da je reč o kristalu.
Verodostojniji iskaz o velikoj beloj piramidi potiče od Morisa Šiana, čelnika jedne američke avio-kompanije. Intervju sa njim objavljen je 1947. godine u „Njujork Tajmsu“. Tom prilikom on je istakao da, u poređenju sa ovom piramidom, one u Egiptu deluju sićušno. Prema Šianu, visina piramide je oko 300 m a širina preko 450 m! Kada je reč o lokaciji, ovaj očevidac je naveo da se piramida nalazi u teško pristupačnoj dolini u podnožju Ćinlingških planina koja su prirodna granicu između južnog i severnog dela Kine. Od slavnog grada Siana udaljena je nekih 60 km.
Spomenik ispred piramide Maoling |
Nije piramida već mauzolej
U neposrednoj blizini je jedna manja piramida a dalje se pruža niz manjih piramidalnih grobnih humki. Međutim Moris Šian nije pomenuo da je piramida bele boje niti da je deo na vrhu kao dragulju. Prva fotografija piramide objavljena je dva dana nakon što je štampan razgovor sa Šianom. Ta fotografija postala je predmet spora među naučnicima, istraživačima i arheolozima. Ono što se uočava na fotografiji ne poklapa se sa iskazom Morisa Šijana! Piramida na slici prikazana je u ravnici i na otvorenom, a ne na kraju doline kako je rečeno u intervjuu. Oblik građevine je takođe drugačiji.
Ono što su pokazali satelitski snimci takođe nije odgovaralo onome što je izneto u navedenom intervjuu. A danas je jasno da je objekat koji je dugo zbunjivao ljude u Evropi i Americi i za koji su vezivane razne priče - zapravo mauzolej Maoling, grobnica cara Vua, sedmog po redu a ujedno i najznačajnijeg vladara iz dinastije Han. Kineski carevi imali su više imena a ime ovog vladara po rođenju bilo je Liu Če. Vladao je od 141. do 87. godine pne. Bio je veliki osvajač koji je uveo principe konfučijanizma u rad državnih institucija.
Izgradnja njegovog piramidalnog mauzoleja trajala je čak 53 godine. Započeta je kada je car Vu bio mladić, a okončana godinu dana nakon što je umro. Grobnica je bila prepuna dragocenih predmeta. Neki od njih danas mogu se videti u
obližnjem muzeju.
Takođe, pokazalo se da su Šianove tvrdje o dimenzijama ovog objekta preuveličane. Objekat je visok samo 46 m, a dimenzije su mu 222 sa 217 m. Mauzolej Maoling izrađen je od gusto zbijene zemlje.
Spomenik ispred piramide Maoling |
Veštačke reke od žive
Najveća piramida je mauzolej na planini Li. Izgrađena je u čast cara ujedinitelja Ćin Šin Huanga, po rođenju nazvanog Jing Ženg. On je bio veliki graditelj - izgradio je jedan od najvažnijih delova Kineskog zida. Ujedinjenim carstvom vladao je od 221. do 210. godine pne. Sa radovima oko njegovog mauzoleja započelo se kada je imao 13 godina.
Moćni vladar sahranjen je sa modelima palata i paviljona, a napravljene su i veštačke reke od žive. Trebalo je da predstavljaju kineske reke i more. Inače, sam car je preminuo od žive jer mu je prepisan lek koji je sadržavao ovaj hemijski element.
Plafon piramide je bio ukrašen draguljima a naslikani su Sunce, Mesec i zvezde. Svi radnici i zanatlije koji su učestvovali u stvaranju ove svečane grobnice su ubijeni da ne bi otkrili njene tajne jer je grobnica bila minijaturna umetnička predstava kineskog carstva sa basnoslovno vrednim blagom. Do danas nije iskopano ono što se u njoj nalazi, samo je mali deo iznet na površinu.
Mauzolej Ćin Šin Huanga je nekada bio visok 76 m ali ga je zub vremena sveo na svega 46 m. Od severa ka jugu piramide ima 518 m a od istoka ka zapadu 487. Odlikuje ga blagi nagib koji se ne može sagledati u potpunosti usled gustog drveća koje ga pokriva. Sa grobnicom su povezane tri jame koje su se nalazile oko 1,5 km istočno od nje i u kojima je nađena vojska od terakote. |
Piramida od kamenja
Unutrašnja Mongolija je region sa velikom kineskom etničkom većinom ali je, formalno, mongolska autonomna oblast. Tu se nalazi piramida na tri nivoa, stara pet milenijuma. Iz daljine deluje kao brdo trapezoidnog oblika. Nastala u okrugu Aohan, udaljena je nešto više od 0,5 km od grada Siđiazi. Visoka je oko 30 m a osnova je 15 m široka.
Piramida je preostala iz Hongšanske kulture koja je cvetala na prostoru severoistočne Kine tokom skoro dve hiljade godina. Na vrhu objekta je pronađeno sedam grobova i oltar. Na svetlo dana izašlo je i dosta grnčarije sa raznim drevnim astrološkim znacima ispisanim po predmetima. Ovi znaci podsećaju na zvezde. U piramidi su nađeni i flauta od kostiju i statue drevne boginje.
U Đianu, u provinciji Đilin, nalazi se stepenasta piramida tek nešto viša od 12 m, a dužina i širina iznose po 31,5 m. U tom gradu je bila jedna od prestonica drevne korejske države Kogurjo. Danas je ovo mesto rekom Jalu odvojeno od Severne Koreje. Jugozapadano od stepenaste piramide je utvrđenje Gugnae, tada zvano Đian. Najverovatnije je da je kompleks izgrađen u vreme države Kogurjo.
Nije sasvim sigruno čija je grobnica ova piramida. Njen naziv je Zankunčong, što na korejskom znači: grobnica vojskovođe. Pretpostavlja se da je posvećena korejskom vladaru Kvangaetu velikom, čija se vladavina odvijala krajem 4. i početkom 5. veka. Piramida se sastoji od preko hiljadu krupnih kamenova.
Mauzolej iz vremena vladavine dinastije Zapadna Sia
Grobnica vojskovođe u Đianu |
Lice čoveka a telo ptice
Narod Hui, u Kini, je muslimanske veroipovesti i ima svoj autonomni region na severu zemlje, nazvan Ningksia. U ovom regionu su Helanske planine. U njihovom podnožju je devet carskih mauzoleja i 250 grobova funkcionera i vladarskih rođaka. Udaljeni su oko 35 km od Jinčuana, prestonice Ningksije.
Zapadna Sia dinastija bila je na tronu skoro dva veka, od 1038. do 1227. godine, kada su poklekli pred Džingis-kanom. Njihovo carstvo prostiralo se na području današnje severozapadne Kine. Ova država je u osnovi bila tangutska (Tanguti su narod koji je stigao u severozapadnu Kinu pre 10. veka). Grobnice se prostiru na području od oko 50 km2. Arheološka iskopavanja se vrše na oko dva hektara. Zasad je u potpunosti iskopan i arheološki obrađen mauzolej broj 3, koji pripada Jingzongu, prvom caru zapadne Sia dinastije. Napravljen je prema principima budističke arhitekture. Predstavlja spoj tradicionalne kineske gradnje grobnih objekata i verske arhitekture. Unutra su pronađeni delovi kamenih skulptura. Jedna od statua ima lice čoveka a telo ptice pa se smatra za arheološki predmet od izuzetne važnosti. Stručnjaci ovaj niz spomenika zovu „istočne piramide“.
Piramidalne grobnice zapadana Sia dinastije |
Na jugoistoku Južne Koreje, na obali Japanskog mora, je grad Gjeongdžu. Tu se nalazi grobnica nebeskog konja, odnosno Čeonmačonga, na korejskom. Jedno od tri drevne korejske kraljevine se zvalo Sila. Nepoznati vladar ove
države koja je prestala da postoji u 10. veku sahranjen je na tom mestu. Po svemu sudeći, grobnica potiče iz 5. ili 6. veka. Visoka je 13 ma dok je obim 157 m. Predstavlja humku od zemlje i kamena. Drvena prostorija je prekrivena velikim kamenjem i zemljom. Na tom mestu, otkriveno je gotovo dvanest hiljada predmeta, među njima i zlatna kruna države Sila.
Grobnica nebeskog konja odnosno Čeonmačong |
Oliver Klajn
Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"
|
